Leer je eigen gebruiksaanwijzing en die van je medewerkers kennen en wordt onmiddellijk effectiever en succesvoller als manager.

9 verschillende persoonlijkheidstypes

Al 25 jaar heb ik met diverse persoonlijkheidstyperingen (MBTI™; DISC™; kleurenmodellen) gewerkt maar de laatste 5 jaar werk ik voornamelijk met het Enneagrammodel omdat dit qua toepasbaarheid en trefzekerheid ver boven andere modellen uitstijgt.

Het Enneagrammodel onderscheidt 9 verschillende persoonlijkheidstypes. Ieder type bezit een unieke, dominante manier van naar de werkelijkheid (zichzelf en andere mensen) kijken. Door die bepaalde manier van kijken creëert elk type voor zichzelf een basis om te overleven en vooruit te kunnen. Deze, vaak onbewuste, manier van kijken wordt in de loop van de jaren een soort “automatische piloot”. Wanneer je op een gewone dag, zonder veel zelfreflectie, door het leven gaat stuurt je automatische piloot jouw gedrag.

Iemand van een bepaald type vergeet makkelijk dat andere mensen/types naar dezelfde gebeurtenissen op een heel andere manier kijken. Een simpel rekensommetje leert dat 8/9 van de rest van de mensheid (afgerond 90 %) dus een manier van waarnemen heeft die afwijkt van jouw manier van kijken.

Dit verklaart de oneindige reeks “misverstanden” en conflicten die ontstaan tussen mensen. Het zou enorm helpen als je anderen uitnodigt mee te denken in een voor hen afwijkend perspectief in plaats van je mening te geven.

Door enneagramkennis wordt de gebruiksaanwijzing van mensen helder

Het uitgangspunt bij communiceren, samenwerken met andere mensen wordt dat je niet langer uitgaat van het gedrag dat de ander vertoont, maar dat je een laag dieper gaat en kijkt wat de drijfveren van een bepaald persoon zijn om bepaald gedrag te vertonen.

Mensen met Enneagramtype 2 geven absolute prioriteit aan relaties en samenwerken met andere mensen. Mensen met Enneagramtype 5 vinden verzamelen van feiten, kennis en informatie het belangrijkst. Personen met Enneagramtype 8 zoeken primair naar manieren om macht te kunnen uitoefenen. Weer anderen (type 3) vinden dat doelen bereiken en succesvol zijn de topprioriteit van het (werk)leven is.

Als jouw dominante drijfveer en hoogste prioriteit is om conflicten altijd te voorkomen en de sfeer in de groep goed te houden (type 9) en je hebt kennis van de andere enneagramtypes dan vind je anderen niet persé “ruziezoekers” en “sfeerverpesters” maar zie je hen als: “mensen die in het leven een andere automatische piloot hebben en van nature gefocussed zijn op andere zaken dan waar ik van nature op gefocussed ben.

Je snapt dan beter waarom sommige mensen:

  • Buitensporig gefocussed zijn op het volgen van procedures en regels (type 1) terwijl jij geneigd bent hen irritant precies en rigide vinden.
  • Van nature voornamelijk kijken naar de positieve kant van iedere gebeurtenis (type 7) en altijd ongrijpbaar zijn als er spannende en pijnlijke zaken besproken moeten worden.
  • Telkens aarzelen om een besluit nemen (type 6 én type 9) terwijl anderen vooruit willen.

Als je je bewust bent geworden van jouw eigen dominante drijfveer en kunt snappen wat anderen ten diepste drijft dan heb je een stuk meer duidelijkheid over hoe mensen denken, voelen en handelen. Je hebt dan de sleutel in handen van 2 basisvereisten voor goed leidinggeven: zelfmanagement en peoplemanagement.

Een zeer beknopte kennismaking met de 9 types

De type 1 manager

De wereld is niet perfect, dus ik moet hard werken om mezelf en alles en iedereen om me heen te verbeteren.

Persoonlijkheidskenmerken type 1

  • Gedisciplineerd, doelbewust, zelfcontrolerend en verantwoordelijk.
  • De aandacht gaat uit naar fouten, naar wat gecorrigeerd dient te worden.
  • Krachtige innerlijke criticus controleert gedachten, woorden en daden van binnenuit; buitengewoon gevoelig voor kritiek van anderen.
  • Rancuneus; onverzoenlijk; lichtgeraakt, onder constante spanning

De type 2 manager

Ik moet geven om te krijgen; Om respect, aandacht te krijgen en geliefd te worden moet ik nodig of zelfs onmisbaar zijn.

Persoonlijkheidskenmerken type 2

  • Warm, laagdrempelig, benaderbaar, aandacht gaat naar de behoeften van anderen
  • Ik geef om goedkeuring en acceptatie te krijgen
  • Moeilijk om de eigen behoeften te uiten; voelt soms dat er gebruik wordt gemaakt van mij

De type 3 manager

De wereld waardeert mensen voor wat ze doen, niet voor wie ze zijn; Ik moet falen voorkomen en succesvol zijn.

Persoonlijkheidskenmerken type 3

  • Concurrerend en efficiënte, primaire identificatie met prestatie en succes
  • Weinig aandacht voor gevoelens; emoties staan succesvol werk in de weg
  • Ongeduldig; voel constante druk om te presteren

De type 4 manager

Iets ideaals ontbreekt in mij of in mijn leven.

Persoonlijkheidskenmerken type 4

  • Idealistisch, empathisch, kunstzinnig en romantisch
  • Weerstand om te worden geëvalueerd worden gezien als uniek.
  • De aandacht gaat uit naar wat er ontbreekt
  • Ik voel me bijzonder en uniek; lijden onderscheidt me van anderen

De type 5 manager

De wereld eist te veel van me en ik zou zonder energie kunnen komen te zitten. Ik trek me terug en neem afstand.

Persoonlijkheidskenmerken type 5

  • Voortdurend leren, denken en opslaan van kennis
  • Gericht op privacy, afstandelijk; beperkt inbreuken/binnendringen van een wereld die te veel wil
  • De aandacht gaat uit naar het observeren/waarnemen in plaats van deel te nemen
  • Losgekoppeld van gevoelens, geringe behoeften en gelimiteerde verlangens

De type 6 manager

De wereld is onveilig, de waarheid is verborgen en autoriteiten kunnen niet altijd vertrouwd worden. Ik moet dus voortdurend alert zijn.

Persoonlijkheidskenmerken type 6

  • Actieve verbeelding; ziet implicaties, gevolgen en verborgen betekenissen
  • Betrouwbaar, hardwerkend, verantwoordelijk
  • Twijfelend, tegendraads denkend, soms uitstelgedrag wanneer men een afloop vreest
  • Vraagtekens zetten bij autoriteiten en gezag

De type 7 manager

De wereld is vol spannende mogelijkheden die er op liggen te wachten om door mij verkend te worden.

Persoonlijkheidskenmerken type 7

  • Focus op plezierige activiteiten, vrolijk, optimistisch
  • Actief; veel projecten en kan té veel hooi op mijn vork nemen
  • Moeite met commitment, afkeer van beperkingen
  • Kan verveeld en afgeleid raken

De type 8 manager

Het is een harde, onrechtvaardige wereld waarin de machtigen misbruik maken van de onschuld van anderen. Alleen de sterken overleven en daar wil ik zeker bij horen.

Persoonlijkheidskenmerken type 8

  • Krachtig, onafhankelijk, assertief, gepassioneerd, dominant
  • Eigenwijs, eigenzinnig openhartig, uitgesproken; zeggen het zoals het is…
  • Controle, beheersing

De type 9 manager

Ik zal opgaan/oplossen in de omgeving en harmonie creëren omdat andere mensen er meer toe doen dan ik.

Persoonlijkheidskenmerken type 9

  • Gemakkelijk in de omgang, onbevooroordeeld, accepterend en zorgzaam.
  • Vredestichter/harmoniebrenger; soms zichzelf te veel aanpassend
  • Wil de comfortabele oplossing; vermijdt conflicten; kan ambivalent worden
  • Indirecte woede; passief agressief

Tot slot

Wil je meer weten over wat jouw dominante enneagramtype is en de toepassing van het Enneagram in jouw eigen werksituatie of in je team neem dan contact op via hans@streng.nl