De kracht van oprecht sorry zeggen als manager

In Nederland hechten we veel waarde aan eerlijkheid en authenticiteit, zeker in de werkcultuur. Wanneer een manager een fout maakt en hier op terugkomt en oprecht “sorry”zegt , wordt dit niet gezien als een teken van zwakte, maar juist als krachtig leiderschap. Een goede verontschuldiging kan relaties herstellen, vertrouwen opbouwen en de basis leggen voor een open organisatiecultuur.

Toch blijft “sorry” zeggen lastig voor veel leidinggevenden. Sommigen vrezen gezichtsverlies, anderen proberen met een “namaak-excuus” de schade te beperken. Denk aan uitspraken als “Het spijt me als jij je gekwetst voelt” of “Sorry, maar ik had het druk”. Zulke halve excuses vermijden echte verantwoordelijkheid en ondermijnen je geloofwaardigheid.

Waarom een echte verontschuldiging telt

Een oprechte verontschuldiging erkent het probleem, toont respect voor de ander en laat zien dat je verantwoordelijkheid durft te nemen. Goed excuses maken:

• Herstelt vertrouwen: Medewerkers zien dat je integriteit belangrijker vindt dan je eigen ego.
• Bevordert een open cultuur: Door eerlijk je fouten toe te geven, moedig je anderen aan hetzelfde te doen.
• Voorkomt escalatie: Een tijdige en oprechte sorry kan veel verdere conflicten en spanningen voorkomen.

Daarentegen kan een slechte of niet oprechte verontschuldiging schade toebrengen aan relaties, het moreel verlagen en zelfs de productiviteit verminderen.

Wat je moet vermijden

• Geen “als” of “maar”: Bijvoorbeeld: “Sorry als je je gekwetst voelt” legt de schuld bij de ander. Ook: “het spijt me dat je mijn woorden zo opgevat hebt” is een namaak-excuus.
• Geen excuses verzinnen: Uitleg kan context geven, maar geen verantwoording afschuiven.
• Geen vertraging: Hoe langer je wacht met je excuses, hoe groter de kans dat wonden verergeren.
• Voer geen excuses of verzachtende omstandigheden aan

Echt leiderschap betekent verantwoordelijkheid nemen, ook als het moeilijk is. Zoals een bekende uitspraak luidt: “Sterke leiders durven sorry te zeggen; zwakke leiders verstoppen zich achter excuses.” Sla de excuses over. Misschien had je een rotdag of was je parkiet net overleden of had je bepaalde zaken al langer opgekropt etc. etc. Besef echter: mensen tegen wie je echt gemeend “sorry” wil zeggen hebben daar geen boodschap aan. Ze slaan dicht en haken af. Dus: als je geen spijt hebt van wat je gedaan hebt moet je je niet verontschuldigen. Geen verontschuldiging is beter dan een onoprechte verontschuldiging.

In vijf stappen naar een effectieve verontschuldiging

1. Reflecteer op je gedrag
   Voordat je een gesprek aangaat, denk goed na over wat je fout hebt gedaan. Probeer de situatie vanuit de ander te bekijken.
2. Kies het juiste moment en de juiste setting
   Plan een 1-op-1 gesprek, bijvoorbeeld in je kantoor of een vergaderruimte. Een oprecht “sorry” vereist vertrouwen en discretie.
3. Wees duidelijk en direct
   Begin met “Het spijt me” of “Ik bied mijn excuses aan”. Wees specifiek over wat je fout hebt gedaan. Bijvoorbeeld: “Het spijt me dat ik je niet op tijd heb geïnformeerd over de wijziging.”
4. Toon empathie en meld wat je de volgende keer anders gaat doen Laat zien dat je de impact van je gedrag begrijpt. Vraag eventueel wat je kunt doen om het goed te maken en leg uit welke stappen je onderneemt om herhaling te voorkomen.
5. Geef ruimte voor reactie
   Luister naar de gevoelens en reactie van de ander. Dit versterkt het wederzijdse begrip en zorgt voor een echte afsluiting.

Waarom oprechte excuses leiders sterker maken

Een excuus aanbieden vraagt moed, zelfkennis en nederigheid — eigenschappen die sterke leiders onderscheiden. Door eerlijk te zijn over je fouten, toon je menselijkheid en bouw je duurzame relaties op. Dit creëert een veilige omgeving waarin teams beter functioneren, innovatie toeneemt en loyaliteit groeit.

Voer geen excuses of verzachtende omstandigheden aan.

Echt leiderschap betekent verantwoordelijkheid nemen, ook als het moeilijk is. Zoals een bekende uitspraak luidt: “Sterke leiders durven sorry te zeggen; zwakke leiders verstoppen zich achter excuses.” Sla de excuses over. Misschien had je een rotdag of was je parkiet net overleden of had je bepaalde zaken al langer opgekropt etc. etc. Besef echter: mensen tegen wie je echt gemeend “sorry” wil zeggen hebben daar geen boodschap aan. Ze slaan dicht en haken af.

Wil jij als manager een cultuur van vertrouwen en respect opbouwen? Begin vandaag nog met oprechte excuses!

Photo by Steve DiMatteo on Unsplash